ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม

ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม

          เป็นวิธีคุมกำเนิดในฝ่ายหญิงที่มีผู้นิยมใช้มากที่สุดในโลก มีรอบประจำเดือนมาสม่ำเสมอ เลือดออกไม่มากหรือประมาณ 3 วัน ไม่มีอาการปวดประจำเดือน ในยาแต่ละเม็ดประกอบด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสติน

กลไกการคุมกำเนิด

          1.ยับยั้งการตกไข่
          2.เปลี่ยนสภาพมูกปากมดลูกให้เหนียวข้น ไม่เหมาะให้อสุจิผ่าน
          3.ปรับสภาพเยื่อบุโพรงมดลูกให้บางตัว ไม่เหมาะกับการฝังตัวของตัวอ่อน และเยื่อบุโพรงมดลูกที่บางกว่ารอบเดือนปกติ จึงทำให้ประจำเดือนมีน้อยวันลง เลือดก็น้อยลงด้วย

วิธีกินยา

          1. เริ่มกินยาเม็ดแรกที่เป็นฮอร์โมนในสันที่ 1-5 ของรอบประจำเดือน
          2. กินยาวันละ 1 เม็ด ให้ตรงเวลาเดิมทุกวัน
          3. กินยาทุกเม็ด
 

     ถ้าเป็นชนิด 21 เม็ดให้เว้น 7 วัน แล้วค่อยเริ่มแผงใหม่ สรุปคือ กินยา 3 สัปดาห์เว้น 1 สัปดาห์ โดยปกติ จะมีเลือดออกในวันที่ 3 ของสัปดาห์ที่เว้น
     ถ้าเป็นยาชนิด 28 เม็ดเมื่อกินยาหมดแผงก็กินยาแผงใหม่ต่อไปเลย และจะมีเลือดออกในช่วงสัปดาห์สุดท้าย ที่เป็นเม็ดแป้งหรือวิตามิน 7 เม็ดสุดท้าย
       
          4.ถ้าอาเจียนเม็ดยาออกมา ให้กินเข้าไปใหม่
          5.ถ้ามีอาการท้องเดินหรือมีภาวะที่สงสัยว่า ยาอาจจะดูดซึมได้ไม่ดีให้ใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วยในระหว่างนั้น

อาการข้างเคียง

          1.คลื่นไส้ วิงเวียนศีรษะ คล้ายกับอาการแพ้ท้อง เป็นสาเหตุที่ทำให้เลิกกินยาบ่อยที่สุด พบได้ร้อยละ 10-20 ของผู้ที่เริ่มกินยาเป็นครั้งแรก
          2.ฝ้า
          3.น้ำหนักตัวเพิ่ม
         4.ปวดศีรษะ
         5.คัดตึงเต้านม
         6.เลือดออกกะปริดกะปรอย

ข้อห้ามใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมน

          1.มีโรคเลือดเส้นเลือดอุดตัน
          2.มะเร็งชนิดไวต่อฮอร์โมน ได้แก่ มะเร็งเต้านม และมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
          3.กำลังเป็นโรคตับชนิดที่การทำงานของตับบกพร่อง
          4.เป็นโรคหัวใจชนิดหลอดเลือดหัวใจตีบ
          5.เป็นโรคปวดศีรษะไมเกรนชนิดมี aura
          6.หญิงที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เพราะทำให้น้ำนมแห้งได้
          7.กลุ่มโรคที่อาจได้รับผลกระทบจากเอสโตรเจน เช่น เบาหวานชนิดรุนแรง ความดันโลหิตสูงมาก อ้วนมาก เป็นต้น


     ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดรวมเป็นวิธีที่แนะนำให้คู่สมรสใช้เป็นอันดับแรกเพราะสะดวกและง่าย และสามารถใช้เลื่อนประจำเดือนได้ในกรณีที่มีตรงกับวันสมรส


หน่วยอนามัยการเจริญพันธุ์และงานวางแผนครอบครัว
ภาควิชาสูติศาสตร์นรีเวชวิทยา
คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล

02-4113011      02-4194736-7